İNMEMİŞ TESTİS

İNMEMİŞ TESTİS

Yenidoğan erkek bebeklerin genital organlarıyla ilişkili en yaygın konjenital anomali olan bu durum, 1 yaşındaki normal gününde doğmuş erkek bebeklerin yaklaşık %1’ini etkiler. Testislerin konumunun ve var olup olmadığının bilinmesi klinik yaklaşımı doğrudan etkilediği için, en uygun sınıflandırma, palpe edilebilen ve palpe edilemeyen testis şeklindedir.

Retraktil (inip çıkabilen) testisler, yukarı geri kaçabileceği için yalnızca izlem gerektirir. Retraktil testisler, inişini tamamlamış ancak güçlü kremasterik refleksten dolayı kasığa tekrar kaçabilen testislerdir.

İki taraflı palpe edilemeyen testisler söz konusu olduğunda ve hipospadias gibi cinsel farklılaşma problemlerini düşündüren bulguların varlığında, acilen endokrinolojik ve genetik değerlendirme yapılması zorunludur

Sınıflama

İnmemiş testisler palpe edilebilmesi ve edilememesine göre iki sınıfa ayrılır.

Palpe edilemeyen testisler inmemiş testis ogularının %20’inin oluşturur ve kendi içinde intrabadominal testis, vanishing (kaybolan) testis ve testiküler agenezi olmak üzere alt gruplara ayrılır. İntraabdominal testis vakalarında testis böbrek alt polü ile internal ring arasında herhangi bir yerde bulunabilirken en sık görülme yeri internal ringin hemen üstüdür. İnternal ringte bulunan testis karın boşluğu ve inguinal kanal arasında hareket eder ki buna “peeping testis” denir. Vanishing testis; testisin embriyolojik dönemde çoğunlukla torsiyona bağlı kaybolmasıdır. Testiküler agenezi ise embriyonel hayatta gonadal kabartının şekillenememesi veya kan damarlarının gelişememesine bağlıdır. Vanishing testisin aksine ipsilateral müller kanal yapıları mevcuttur.

Palpe edilebilen testisler ise inmemiş testis olgularının %80’ini oluşturur. Yine bu sınıfta bulunan retraktil testisler ise normal gelişimini tamamlayan testisin aşırı aktif kremasterik reflekse bağlı olarak inguinal kanala doğru çekilmesi durumudur. Bu vakalar asendan testis gelişimin önlenmesi amacıyla yıllık kontrol edilmelidir. Muayenede kolaylıkla skrotumdaki pozisyonuna getirilen testis bırakılınca yerinde kalırken inmemiş testisin distal formu olan gliding (kayan) testis ise zor iner ve hemen tekrar inguinal bölgeye doğru çıkar. Eğer tanıda şüphe varsa hastaya takip muayenesi önerilmelidir. Asendan testis veya kazanılmış kriptoorşidizm hayatın bir kısmında skrotumunda olan testisin inguinal bölgeye doğru çıkmasıdır. Pubertede rektaktil testis düzelene kadar düzenli yıllık kontrol edilmelidir.

Miyadında yenidoğan erkek çocuklarda inmemiş testis insidansı %2-5 arasında iken 1 yaşında bu oran %1’e düşmektedir. Prematür bebeklerde ise görülme olasılığı %30’lara varmaktadır. Düşük doğum ağırlıklı prematüre bebeklerde doğum ağırlığı ile inmemiş testis insidansı ters orantılı olup 2500 gram üzeri bebeklerde insidans %3,8 iken 2000 gram altı bebeklerde bu oran %45,4’e yükselmektedir.

Klinik Önemi

a) Kanser : İnmemiş testis tedavisinin temel amaçlarından biri kanser gelişimini önlemektir. Bir metaanalizde prepubertal dönemde orşiopeksi yapılmayan çocuklarda yapılan çocuklara oranla kanser gelişme riski 5,8 kat fazla bulunmuştur. 17000 vakadan oluşan başka bir metaanalizde ise 13 yaş öncesi orşiopeksi yapılan çocuklarda kanser gelişme riski 2,23 iken; puberte sonrası yapılan orşiopeksilerde bu oran %5,4 olarak belirtilmiştir.

b) Fertilite: Fertilite, inmemiş testis tedavisindeki temel hedeftir. Geçtiğimiz 30 yıl içinde, inmemiş testisin postnatal dönemde germ hücre gelişiminde hasara yol açtığına yönelik kuvvetli kanıtlara ulaşılmıştır. Günümüzdeki soru ise, bu hasara cerrahi veya hormonal tedavilerle nasıl engel olabileceğimiz veya nasıl bu durumu yavaşlatabileceğimizdir .

Tedavi

İnmemiş testisteki histolojik değişiklikler Leydig hücre sayısında azalma, Sertoli hücrelerinde dejenerasyon, gecikmiş gonosit bozulması, spermatogonyaların gecikmiş görünümü, primer spermatositlerin gelişmemesi ve total germ hücre sayısının azalması ile karakterize olup 1-2 yaş arasında görülmektedir. Bu nedenle tedavi en erken 6. ayda en geç 18. ayda olmak üzere tercihen 1 yaş civarı yapılmalıdır. Tedavideki asıl amaçlar malign dönüşüm riskini azaltmak ve fertilite oranını arttırmaktır. Tedavi seçimi hormonal ve cerrahi olmak üzere iki ana başlık altında incelenecektir.

Etiketler : İnmemiş Testis